อยากทำโดจินเริ่มตรงไหนดี

อยากทำโดจินชิเริ่มตรงไหนดี...

เชื่อว่าสำหรับน้องใหม่ที่รักการเขียนอาร์ตูนหลายๆ คนคงอยากหาที่แสดงฝีมือหรือเพิ่อพัฒนาตนเอง ยังหาเวทีไม่ได้ ลองทำโดจินชิ กันไหม !!

โดจินชิคืออะไร โดจินชิถ้าจะพูดให้เข้าใจง่าย คือ หนังสือทำมือ นั้นเอง

โดจินชิด้านไม่ดีล่ะ บางคนเมื่อได้ยินว่า โดจินชิ จะคิดว่ามันต้องเป็นการ์ตูนโป๊แน่ๆ (อาจจะเข้าใจผิดนิดหน่อย) จริงๆ ก็ไม่เถียงหรอกครับ เพราะส่วนมากมันจะมาซะแนวนี้ แต่ส่วนที่ดีก็มีเหมือนกัน สรุป โดจินชิ ไม่โป๊เสมอไป หรอกนะ!! (อย่าไปเหมารวม)

โดจินชิในเมืองไทย แม้ตลาดบ้านเรายังไม่บูมแบบญี่ปุ่น แม้จะเป็นกลุมเล็กๆ แต่ก็มีการจัดเป็นประจำทั้งปี ซึ่งสามารถทราบกันได้ง่ายๆ จากเว็บต่างๆ มีการเปิดจองบูท กิจกรรมมากมาย ต้องลองสัมผัสซะครั้ง ว่ามีกลุ่มนี้อยู่จริงๆ อาจจะลำบากสำหรับคนที่อยู่ต่างจังหวัด เพราะงานส่วนมากจะจัดในกรุงเทพฯ (แต่ตัวผมเองก็อยู่ต่างจังหวัดนะ...) แต่งานต่างจังหวัดก็พอมีบ้าง เช่นที่ ข่อนแกน เชียงใหม่ เป็นต้น
_____________________________________________________________________________

เริ่มทำโดจินชิเป็นของตัวเองกันเถอะ

สิ่งแรกที่ต้องเตรียมคือ โครงเรื่องที่จะเขียนครับ (ฝีมือนั้นมาทีหลัง เพราะเหตุใดนั้น คนในวงการด้านนี้รู้ดี) เช่นคุณจะล้อการ์ตูนเรื่องนั้นเรื่องนี้ มาแนวแปลกๆ (แปลกเยอะๆ ยิ่งดี แต่ไม่ขอกล่าวด้าน Y หรือ H) และสิ่งที่สำคัญต่อไปคือ...

การทำเนม เนมของโดจินชิก็ต้องทำเหมือนกัน อย่าคิดว่าไม่สำคัญ เพราะขนาดการ์ตูนทั่วไป ก้ต้องเริ่มจากเนมก่อน เนมของโดจินชิจะสั้นๆ (ขึ้นอยู่กับผู้ทำว่าจะทำเล่มหนาแค่ไหน) เช่น เนม 16 หน้า เนม 20 หน้า เนม 40 หน้า เป็นต้น

เนื่องจากเราจะต้องรับผิดชอบการเขียนแล้ว ก็ต้องรับผิดชอบการพิมพ์เล่มเองด้วย ตัวอย่างทำเล่มขนาด Pocket Book หลักการง่ายๆ ถ้าอยากรู้ว่าต้องเขียนกี่หน้า ให้เอา 4 คูณเลยครับ เช่น 4*4=16 หน้า 5*4 = 20 หน้า เป็นต้น (เลขนี้มาจาก เอ าA4 มาพับครึ่งจะได้ 4 หน้าครับ แต่ถ้าคุณทำขนาดอื่น ก็ไม่ต้องคูณ 4 ก็ได้)

จากนั้นก็เริ่มทำเนมของแต่ล่ะหน้าใส่ลงไปในเล่มว่าแต่ละหน้านั้นควรอยู่ซ้ายหรือขวา หน้าไหนมีอะไรบ้าง เรียงช่องให้ดี หรือจะใช้เทคนิคโยนหน้าก็ว่ากันไป (อย่าลืมคิดรวมปกลงไปด้วยนะ + ไปอีก 4 หน้า) เมื่อได้เนมที่สมบูรณ์ก็เริ่มเขียนจริงกันเลย!!

งัดทุกอย่างที่มีแสดงออกมาให้เต็มที่ แล้วโดจินชิของคุณก็จะมีคุณค่าขึ้นมาเอง (ขั้นตอนการวาดคงไม่ต้องพูดถึง)
_____________________________________________________________________________

เมื่อได้ผลงานแล้ว ควรเข้าเล่มยังไง

เมื่อเขียนผลงานจนเสร็จสิ้น ขั้นตอนต่อไปคือการตีพิมพ์ อย่าลืมไปว่า ตอนนี้เราอยู่ในฐานะเหมือนกับโรงพิมพ์ ควรจะวางแผนไว้ให้ดี ซึ่งการเข้าเล่มนั้นอาจจะแบ่งได้ 2 อย่างคือ เข้าเล่มแบบเย็บหลังคา และ เข้าเล่มแบบสันกาว

เข้าเล่มแบบเย็บสันหลังคา คือนำผลงานที่ตีพิมพ์บน A4 ออกมาพับครึ่ง (ปริ้นมามี 4 หน้าย่อยในนั้น สลับหน้าหลังเรียบแล้ว ก่อนปริ้นควรทำแบบพิมพ์ก่อน แล้วลองนำมาพับดูว่าเรียงหน้าถูกต้องแล้วหรือยัง) จากนั้นก็เอาไปรวมกับปกที่พิมพ์ไว้ เย็บด้วยแม็ก 2-3 ตัว ก็เป็นอันเสร็จ (แบบนี้ง่ายและทำเร็ว เหมาะสำหรับงานที่ไม่เกิน 32-40 หน้า พอเย็บได้ไม่น่าเกียจ)

เข้าเล่มแบบสันกาว การเข้าเล่มวิธีนี้ยากสักหน่อยสำหรับมือใหม่ คงจะต้องเพิ่งร้านใหญ่ เท่านั้น (ถึงจะร้านใหญ่ก็เถอะ ทำจำนวนเล่มน้อยๆ เขาก็ไม่เข้าเล่มให้อยู่ดี เพราะมันยุ่งยาก) วิธีนี้ผมใช้เมื่อ 40 หน้าขึ้นไปถึงจะเข้าแบบสันกาว แต่มันมีวิธีเข้าสันกาวแบบบ้านๆ อยู่เหมือนกัน

- นำเนื้อหาที่ปริ้นลง A4 เรียบร้อยแล้วมาตัดครึ่ง ก็จะได้ไซต์ A5 มา(เกือบเท่าพ็อกเก็ตบุ๊ค) จากนั้นก็เรียงหน้าให้เรียบร้อย

- ทำการเย็บหน้าทั้งหมด(ไม่เย็บปกรวมไปด้วยนะ) บริเวณที่จะเป็นสันหนังสือ ซึ่งตรงที่เย็บควรมีการเว้นเนื้อหาออหมาเล็อกน้อย (ผมเว้น 0.5 เซนติเมตร) เพื่อไม่ให้เนื้อหาโดนกาว หรือหายไปตรงที่โดนเย็บนั้นเอง เพียงเท่านี้เราก็จะได้บึกกระดาษเนื้อด้านในล่ะ

- มาดูที่ปกกันบ้าง การปริ้นปกควรปริ้นแบบเผื่อสันกาวด้วย คือคุณต้องไปวัดจากบึกกระดาษที่ได้จากข้อที่แล้ว ว่ามันหนาเท่าไร เช่นหนา 0.6 เซนติเมตร เวลาปริ้นก็เรียงปกดังนี้ ปกหน้า(A5) + สัน(0.6cm.)+ ปกหลัง(A5) ซึ่งทั้งหมดสามารถปริ้นลง A4 แผ่นเดียวได้ (แบบพอไหว) เมื่อได้ปกมาแล้ว ก็ทำการพับๆ ให้คล้ายๆ กล่อง

- นำบึกเนื้อในมาทากาวบริเวณที่เป็นสันให้ทั่วๆ ทากาวทับแม็กได้เลย จะได้ปิดแม็กด้วยเวลารวมกับปก นำบึกเนื้อในที่ทากาวค่อยๆ สอดเข้าไปกับปก กดให้สันปกติดกับบึกเนื้อในให้แน่น (ผมใช้วิธีดัน แล้วเคาะให้เรียบ) กดให้เรียบร้อย ดูว่ามีกาวเกินตรงไหน กาวขาดตรงไหน ก็เรียบร้อย

- รอกาวแห้งสนิท นำไปกรีดเล่ม ก็ได้เล่มสันกาวที่สวยงามจ้า !!

ข้อดีของการทำสันกาวคือ เหมือนกับหนังสือทั่วๆ ไป (ถ้าคุณมีความใจเย็นพอ และละเอียดในงานที่ทำ) น่าเก็บ น่าอ่าน เลยทีเดียว ข้อเสียคือใวลาทำนานมากต่อเล่ม (บางครั้งเข้าเล่มอาจจะไม่ทันงานได้)
_____________________________________________________________________________

ทำไมพวกโดจินชิถึงราคาแพงมาก

ทุกครั้งที่ออกงานแบบเปิดสาธารณะ นั้นจะมีคนนอกมาเดินงานด้วย บางคนที่สนใจ แต่มื่อมาถามราคา ก็ถึงกับตกใจเลยทีเดียว และส่วนมากจะถามว่า ทำไมแพงจัง!! เอาล่ะผมขอแจงตรงนี้เลยล่ะกันนะ จะได้เข้าใจกัน

ประการแรก เนื่องจากโดจินพวกนี้ยอดการพิมพ์น้อยจำทำให้ต้นทุนสูงนั้นเอง อ้าวพิมพ์น้อย ราคาต้องถูกซิ เข้าใจผิดแล้วครับ เมื่อเราพิมพ์ยอดน้อยทำให้ไม่ได้รับส่วนลดจากร้านหรือโรงพิมพ์เลยต่างหาก ซึ่งคุณสามารไปดูได้ ยอดพิมพ์สูงๆ ก็ยิ่งได้ส่วนลดลงไปเช่น 100 แผ่น แผ่นละ 50 สตางค์ แต่เมื่อพิมพ์ 10000 แผ่น แผ่นละ 20 สตางคค์เป็นต้น เมื่อเขาพิมพ์จำนวนเยอะ ราคาถัวเฉลี่ยต่อเล่มจึงถูกลง ทำให้ขายราคาที่ไม่แพงได้ เช่นค่ายหนังสือต่างๆ ดังๆ ที่พิมพ์เป็นล้านๆ เล่ม แต่โดจินนั้นยอด 50 -100 เล่ม มันน้อยนิดเหลือเกิน เพราะฉะนั้นคนเขียนโดจินจึงต้องแบกรับค่าพิมพ์ที่มหาโหดนั้นเอง

ถึงกระนั้นนักเขียนก็ต้องการเล่มที่ดูดี ตัวอย่างเนื้อในนั้นสามารถเลือกพิมพ์ได้หลายอย่าง เช่น ถ่ายเอกสาร(เม็ดสกรีนโทนอาจจะเพี้ยนได้) ถ่ายเลเซอร์(เพิ่งร้านถ่ายแพงแน่ๆ แผ่นนึงเกิน 3 บาทปัจจุบัน) ถ่ายเอกสารเลเซอร์(ก็คือว่าดีกว่าถ่ายเอกสารธรรมดานิดนึง) ใช้เครื่องปริ้นเลซอร์ (ทำร้านอ้วกแน่ๆ ราคาพุ่ง ร้านรวยแน่ๆ คนเขียนจน) หรือใช้เครื่องปริ้นเป็นของตัวเอง (อันนี้น่าสน แต่ก็ทุนสูงเช่นกัน) เมื่อลองมาคูณดูเล่นๆ (ใช้หัวนิดนึง) เช่นเนื้อใน 32 หน้า หารด้วย 4 จะได้ A4 8 ด้าน เอาไปหาร 2 อีกทีได้ 4 แผ่นหน้าหลังเต็มๆ สมมุติถ่ายเอกสาร 50 สตางค์ เนื้อในก็ตกไปที่ 2 บาท (แผ่นละบาท) ปกถ้าปริ้นสีร้าน คิดไปมาตรฐานสีครึ่งหน้า 15 บาท ถ้าเต็มหน้าร้านส่ายหัวทุกร้าน ก็ 30 บาทขึ้น ถ้าทำกันน้ำ(เคลือบสติ๊กเกอร์เอง) บวกอีก 5-7 บาท รวมๆ ก็ประมาณ 25-30 บาท ราคาแบบมาตรฐานคุณภาพพอรับได้ ถ้าแบบเนียบๆ ที่ผมพยายามปรับปรุงตอนนี้ราคาพุ่งไป 40-45 บาทต่อเล่มแล้ว (ยังไม่ได้รวมค่าเสียเวลา+ค่ารถ+ค่ากินนะเนี่ย) นี่แหละสาเหตุที่ต้องแพงเช่นนี้ หวังว่าคงเข้าใจกันนะ เหอๆ (แต่อยากบอกว่าเราทำด้วยใจรักกันจริงๆ)

ประการสอง จะไม่พยายามตัดราคาซึ่งกันและกัน ซึ่งไม่ใช่ว่าทำๆ แล้วมานั่งขายถูกๆ เพื่อยอดขายเพียงอย่างเดียว ต้องหมั่นเดินดูงานคนอื่นด้วย เอามาเทียบว่าควรจะราคาเท่าไร เพื่อความเท่าเทียบ (ปกติผมจะเดินดูทุกงาน) ซึ่งก็จะมีราคามาตรฐานของมันอยู่นั้นเอง ทำให้คนในงานยอมรับราคาได้ ถ้าเปรียบกับงานโดจินที่ญี่ปุ่น (ความจริงเทียบกันไม่ได้หรอก) ราคาเล่มบางบูทอยู่ที่ 500 เยน หรือเป็นประมาณ 150-200 บาทไทย (อย่างที่บอกมันเทียบกันไม่ได้หรอก ค่าครองชีพเขาสูงกว่าเราเยอะ)

สรุปสาเหตุหลักๆ ก็คงอยู่ที่จำนวนเล่มนั้นเอง พิมพ์น้อยมันก็แพง ขนาดมาพิมพ์เองที่บ้านยังแพงเลย(ได้คุณภาพที่น่าพอใจกว่าไว้ใจร้านเยอะ คุ้มจริงๆ เชื่อซิ)

.......จบแล้วครับ ขอให้โดจินทุกท่านขายดีๆ........

(จะมาเพื่อรูปทีหลังนะครับ เพราะอ่านอาจจะเข้าใจยากซักหน่อยเหอๆ)